III kwartet smyczkowy (partytura i głosy)
Bacewicz Grażyna

III Kwartet smyczkowy powstał w 1947 roku w Paryżu. To jeden z najbardziej zrównoważonych wewnętrznie utworów G. Bacewicz, może najbliższy ideałowi sérénité, charakterystycznego dla duchowości romańskiej. W dziele tym, którego skrajne części eksponują ruch jako główną siłę kreacyjną, nigdy nie dochodzi do sytuacji ekstremalnych w sensie wyrazu, czy zastosowania środków technicznych. Żywioł ruchu jest tu poskromiony logiką powiązań motywicznych i rozwojem formy, skala napięć moderowana wewnętrznym porządkiem, regularnością przebiegu. W III Kwartecie ujawniona została jeszcze jedna cecha stylu kompozytorki tego okresu: przewaga struktur linearnych nad wertykalnymi: te ostatnie zaś, niepozbawione pewnej finezji harmonicznej, zdają się być jednak wynikiem współdziałania niezależnych linii melodycznych. III Kwartet smyczkowy, najważniejszy utwór 1947 roku dopełnia obraz rozkwitającej swą pełnią twórczości, jako dzieła mimo późniejszych, romantyczno-ekspresjonistycznych wychyleń integralnego, którego indywidualna parole jest łatwo rozpoznawalna. To pierwszy, z cyklu pięciu, dojrzałych kwartetów pochodzących z lat: 1947; 1951; 1955; 1960 i 1965, który, jak żaden inny utwór, stanowi punkt zwrotny w karierze kompozytorki. Jako całość utwory te nie mają sobie równych w polskiej muzyce XX wieku, będąc, po kwartetach Bartóka, istotnym elementem w rozwoju gatunku.